Kaygı Bozuklukları:
Anksiyete (kaygı) terimi, endişe ve korku duygularını ifade etmek için kullanılır. Bir durum hakkında endişelendiğimizde veya gergin olduğumuzda, hem bedensel hem de duygusal tepkiler deneyimleriz.
Kaygı bozuklukları, belirtilerinin farklılık gösterebilmesi ile birlikte genel olarak belirtileri ve kişide yarattığı durumlar şunlar olabilir:
Fiziksel Belirtiler:
- Sürekli gerginlik ve sinirlilik
- Huzursuzluk, sıkıntı hissi
- Kas gerginliği, titreme, terleme
- Nefes darlığı, göğüs sıkışması, kalp çarpıntısı
- Baş ağrısı, mide problemleri, sindirim sorunları
- Uykusuzluk veya uyku düzensizlikleri
Duygusal Belirtiler:
- Sürekli endişe ve korku hissi
- Kontrol edilemeyen kaygı duygusu
- Anksiyete atağı geçirme korkusu
- Duygusal çalkantılar, huzursuzluk
- Kendine güvensizlik, sürekli olumsuz düşünceler
Davranışsal Belirtiler:
- Kaçınma davranışları sergileme (sosyal etkileşimden kaçınma, risk alamama vb.)
- Kontrol etme ihtiyacı (sürekli kontrol etme, güvence alma)
- Takıntılı düşünceler veya ritüeller (obsesif-kompulsif bozuklukta görülebilir)
Kaygı bozuklukları, kişinin sosyal ilişkilerini, iş performansını, eğitim hayatını ve genel yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. Kişi, sürekli kaygı durumununun altında ezilir ve bu durumun kontrol edilmesi zor olabilir. Ayrıca, kaygı bozuklukları diğer psikolojik rahatsızlıklarla (depresyon, panik bozukluk vb.) birlikte görülebilir ve tedavi edilmezse yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir. Terapi, ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri gibi bir takım tedavi yöntemleri ışığında semptomları hafifletilmesi ve yaşam kalitesinin arttırlması mümkündür.
Panik Atak:
Panik atak, beklenmedik ve şiddetli bir anksiyete veya korku atağıdır. Kişi, ani bir şekilde yoğun bir kaygı, terleme, nefes darlığı, kalp çarpıntısı, titreme, göğüs ağrısı, mide bulantısı gibi belirtiler yaşar. Panik ataklar genellikle birkaç dakika içinde zirveye ulaşır ve kişi için son derece korkutucu ve rahatsız edici olabilir. Tekrarlayıcı panik ataklar panik bozukluğuna işaret edebilir.
Panik ataklarının tedavisinde Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) etkili bir yöntemdir. BDT, panik atakları tetikleyen düşünce kalıplarını ve davranışları tanımayı, değiştirmeyi ve bu ataklarla başa çıkmayı hedefler.
BDT ile yapılan terapi, panik atakları yönetmede ve kontrol altına almada etkili bir yaklaşım olabilir. Terapi süreci, kişinin ihtiyaçlarına ve semptomlarına göre özelleştirilir ve terapistle işbirliği içinde yürütülmektedir.
